De ziekte van Weil is een ernstige vorm van Leptospirose en daarom wordt deze naam vaak als synoniem voor alle aandoeningen veroorzaakt door leptospiren gebruikt.
Leptospirose is een wereldwijd voorkomende aandoening bij mens en dier en wordt veroorzaakt door verschillende type bacteriën behorende tot de groep Leptospira. Er worden meer dan 200 verschillende types onderscheiden. Katten schijnen minder gevoelig voor deze bacterie te zijn. Honden zijn gevoelig voor ongeveer 20 soorten. De ziekte van Weil wordt veroorzaakt door leptospiren uit de serogroep Icterohaemorrhagiae en betreft meestal de serovars Icterohaemorrhagiae en Copenhageni.
Er geldt in Nederland een meldingsplicht voor deze ziekte bij mensen en runderen met een infectie met serovar Hardjo; jaarlijks worden er (in NL) gemiddeld 30 gevallen bij mensen en 10 bij honden gemeld.
Besmetting
Leptospiren leven in de nieren van hun natuurlijke gastheer, vaak zonder deze ziek te maken en worden uitgescheiden via de urine. Besmetting vindt plaats doordat de hond in contact komt met de urine van besmette dieren. Dat kan zijn door het oplikken van urine of likken aan genitaliën van met leptospirose besmette honden, zwemmen in en/of drinken van water waar ratten leven. Gunstige omstandigheden voor leptospiren zijn lauw, stilstaand tot weinig stromend water. De hond is de natuurlijke gastheer voor de serovar Canicola (net als de rat dat is voor het serovar Icterohaemorrhagiae en de muis voor het serovar Grippotyphosa).
Incubatietijd
Uiteenlopend van 2-20 dagen, meestal 1-2 weken.
Ziektebeeld
Bij de hond verloopt een leptospire-infectie vaak subklinisch, maar er kunnen klinische symptomen optreden zoals lever- en nierfalen, geelzucht, koorts en diarree met fatale afloop. Dit is afhankelijk van met welke leptospire een hond besmet is en hoe sterk zijn immuunsysteem is.
Bij de Ziekte van Weil wordt bij 80-90% van de dieren die klinische symptomen vertonen acuut nierfalen gezien. In het begin zijn de symptomen niet-specifiek: koorts, depressie, lethargie, gebrek aan eetlust en daardoor vermagering, spierpijn, gewrichtspijn, oog- en neusuitvloeiing. Binnen een paar dagen kan dit zich ontwikkelen tot bloedvergiftiging wat zich kenmerkt met overgeven, uitdroging, lumbale pijn door vergroting van de nieren en nierontsteking, zweren op de tong-tip en necrose.
Geelzucht en donkerrode urine, tekenen van galstuwing door vernauwing of afsluiting van de galgangen en/of levernecrose wordt bij ongeveer 20% van de klinische gevallen gezien, al dan niet in combinatie met nierfalen.
Honden waarbij het nierdysfunctioneren milder verloopt vertonen soms alleen polyurie (veel plassen) en polydipsie (veel drinken).
Diagnose
Omdat de symptomen van de ziekte van Weil veel overeenkomsten vertonen met die van andere ziektes zal er naar leptospiren in bloed of urine gezocht moeten worden om de diagnose te kunnen bevestigen. Er is een ELISA test beschikbaar, met daaraan gekoppeld een PCR test (Polymerase Chain Reaction) en een MAT test (Microscopic Agglutination Test). Deze test kan ook worden toegepast bij recent tegen Leptospirose gevaccineerde honden.
Therapie (regulier)
AB (doxycycline), vocht- en electrolyteninfuus om nier- en leveraantasting tegen te gaan. Vaak vindt ook symptomatische behandeling van braken en diarree plaats.
Prognose
Redelijk tot goed, al zijn er honden die er permanente nier- en/of leverbeschadiging aan over houden. De prognose is afhankelijk van de snelheid waarmee de ziekte wordt ontdekt en behandeld. Hoe langer gewacht wordt met de behandeling, hoe kleiner de kans op genezing is.
